Category Archives: Ciśnienie

Próba szczelności instalacji gazowej

Manometr kontrolny do próby

Zasady wykonywania prób szczelności instalacji gazowych zawarte są w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999r. (Dz. U. Nr 74 z 1999r poz. 836) w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.

Wyciąg z rozporządzenia – fragmenty dotyczące próby szczelności instalacji gazowej:

§ 44.
1. W przypadku:
1) wykonania nowej instalacji gazowej,
2) jej przebudowy lub remontu,
3) wyłączenia jej z użytkowania na okres dłuższy niż 6 miesięcy
– należy przed przekazaniem jej do użytkowania przeprowadzić główną próbę szczelności.
2. Główną próbę szczelności przeprowadza się odrębnie dla części instalacji przed gazomierzami oraz odrębnie dla pozostałej części instalacji z pominięciem gazomierzy.
3. Główną próbę szczelności przeprowadza się na instalacji nie posiadającej zabezpieczenia antykorozyjnego, po jej oczyszczeniu, zaślepieniu końcówek, otwarciu kurków i odłączeniu odbiorników gazu.
4. Manometr użyty do przeprowadzenia głównej próby szczelności powinien spełniać wymagania klasy 0,6 i posiadać świadectwo legalizacji (wzorcowania).
5. Zakres pomiarowy manometru powinien wynosić:
1) 0-0,06 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,05 MPa,
2) 0-0,16 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,1 MPa.
6. Ciśnienie czynnika próbnego w czasie przeprowadzania głównej próby szczelności powinno wynosić 0,05 MPa. Dla instalacji lub jej części znajdującej się w pomieszczeniu mieszkalnym lub w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem, ciśnienie czynnika próbnego powinno wynosić 0,1 MPa.
7. Wynik głównej próby szczelności uznaje się za pozytywny, jeżeli w czasie 30 minut od ustabilizowania się ciśnienia czynnika próbnego nie nastąpi spadek ciśnienia.
8. Z przeprowadzenia głównej próby szczelności sporządza się protokół, który powinien być podpisany przez właściciela budynku oraz wykonawcę instalacji gazowej.

§ 45.
W przypadku gdy instalacja gazowa nie została napełniona gazem w okresie 6 miesięcy od daty przeprowadzenia głównej próby szczelności – próbę te należy przeprowadzić ponownie.

§ 46.
Do obowiązków właściciela budynku w zakresie utrzymania właściwego stanu technicznego instalacji gazowej należy:
1) zapewnienie nadzoru nad wykonywaniem głównej próby szczelności,
2) zapewnienie nadzoru nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzoru nad wykonawstwem usług związanych z realizacja zaleceń wynikających z okresowych kontroli w lokalach,
3) w przypadku stwierdzenia w toku kontroli okresowej występowania zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników – wyłączenie z użytkowania instalacji lub jej części,
4) występowanie do dostawcy gazu w przypadku konieczności jej napełnienia gazem,
5) zapewnienie realizacji zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy,
6) w przypadku wystąpienia ryzyka zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników lokali – przeprowadzenie kontroli stanu technicznego instalacji,
7) zawiadamianie dostawcy gazu w każdym przypadku stwierdzenia uszkodzenia szafki, w której umieszczono kurek główny gazowy.

§ 47.
Stan technicznej sprawności instalacji gazowej w budynku powinien być kontrolowany równocześnie z kontrolą stanu technicznego przewodów i kanałów wentylacyjnych oraz spalinowych.

Wzorcowanie przyrządów pomiarowych

Wzorcowaniem określa się ogół czynności ustalających relację między wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych, realizowanymi przez wzorzec jednostki miary wraz z podaniem niepewności tego pomiaru.

W najprostszym przypadku polega to na określeniu różnicy pomiędzy wskazaniem przyrządu wzorcowego (wzorca miary wyższego rzędu) a wskazaniem przyrządu wzorcowanego z uwzględnieniem niepewności pomiaru dokonanego przy pomocy przyrządu wzorcowego.

Czynność wzorcowania przeprowadzają w Polsce:
1) na podstawie ustawy prawo o miarach – organy administracji miar (prezes Głównego Urzędu Miar, dyrektorzy okręgowych urzędów miar i naczelnicy obwodowych urzędów miar)
2) na podstawie normy PN-EN ISO 17025 oraz ustawy o systemie oceny zgodności – laboratoria wzorcujące akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji (PCA),
3) na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (działalność polegająca na wzorcowaniu nie jest koncesjonowana) – nieakredytowane laboratoria wzorcujące oraz użytkownicy przyrządów pomiarowych.

Celem wzorcowania jest określenie kondycji metrologicznej wzorcowanego przyrządu, określającej jego przydatność do wykonywania pomiarów,  lub poświadczenie, że wzorcowany przyrząd spełnia określone wymagania metrologiczne.

Wynik wzorcowania poświadczany jest w świadectwie wzorcowania.
Świadectwo wzorcowania to dokument potwierdzający że przyrząd spełnia określone właściwości metrologiczne, a tym samym pomiary wykonywane za pomocą tego przyrządu można uznać za wiarygodne i rzetelne.

Obecnie nie istnieją żadne przepisy prawne wyznaczające okresy pomiędzy wzorcowaniami, ani okresy ważności świadectw wzorcowania – chociaż należy sprawdzać przyrządy pomiarowe w regularnych odstępach:

  • ISO 9001 – Tam, gdzie niezbędne jest zapewnienie wiarygodnych wyników, wyposażenie pomiarowe należy wzorcować i/lub sprawdzać w ustalonych odstępach czasu
  • ISO 22000 –  wyposażenie pomiarowe i metody używane
    powinny być kalibrowane i weryfikowane w zaplanowanych odstępach czasu…”

Terminy powtórnych wzorcowań powinny być ustalane przez samego użytkownika przyrządu pomiarowego.

Przyrządy przenośne, narażone na wstrząsy, z regulatorami mechanicznymi lub elektrycznymi i intensywnie eksploatowane, lub eksploatowane w trudnych warunkach –  powinny być wzorcowane częściej (np. raz na rok), natomiast takie, które nie mają regulacji, są przechowywane w warunkach laboratoryjnych i są rzadko używane zwykle wzorcuje się rzadziej (2-3 lata od daty wzorcowania lub 2 lata od daty zakupu).

Świadectwo wzorcowania traci swoją ważność w przypadku uszkodzenia przyrządu pomiarowego lub kiedy wskazania zaczynają budzić wątpliwość.

Najpopularniejsze wzorcowane przyrządy pomiarowe mierzące ciśnienie, temperaturę lub wilgotność:
termometry szklane laboratoryjne
manometry kontrolne do prób ciśnieniowych
termohigrometry mierzące temperaturę i wilgotność otoczenia

Pobierz kartę przyrządu pomiarowego dla swojego miernika:

Próba wodna

W okresie średniowiecza „próba wody” służyła ustalaniu winy – jak związany i wrzucony do wody podejrzany tonął – był niewinny.
Dzisiaj „próba wodna” służy badaniu szczelności instalacji wodociągowej i grzewczej.
Przepisy ogólne
1. Badanie szczelności instalacji należy przeprowadzić przed zakryciem bruzd i otworów, przed pomalowaniem przewodów i ich zaizolowaniem.
2. Badanie szczelności należy przeprowadzać wodą, podczas odbiorów częściowych instalacji dopuszcza się badanie szczelności sprężonym powietrzem.
3. Podczas badania szczelności zabrania się podnoszenia ciśnienia powyżej ciśnienia próby nawet chwilowo.
Przygotowanie instalacji do próby szczelności
1.Przed przystąpieniem do badania szczelności instalacja musi być przepłukana wodą. Czynność płukania należy wykonywać przy dodatniej temperaturze zewnętrznej a budynek nie może być przemarznięty.
2.Od instalacji wody ciepłej należy odłączyć wszystkie urządzenia zabezpieczające przed przekroczeniem ciśnienia dopuszczalnego.
3.Po napełnieniu instalacji wodą należy sprawdzić szczelność wszystkich połączeń i kompletność zaślepień, brak roszenia na dławnicach zaworów.
Manometr kontrolny do próby
Przebieg badania szczelności wodą zimną
1.Do instalacji w najniższym jej punkcie należy podłączyć pompę ręczną wyposażoną w zbiornik
wody, manometr zawory odcinające, zawór zwrotny i spustowy.
2. Manometr powinien mieć średnicę 160mm, klasę dokładności 0,6 i zakres tarczy co najmniej 50% większy od ciśnienia próbnego. Działka elementarna powinna wynosić:
0,1 bar przy ciśnieniu próby do 10 bar (0,01 MPa przy ciśnieniu 1 MPa)
0,2 bar przy ciśnieniu większym (0,02 MPa przy ciśnieniu większym)
3. Badanie szczelności możemy rozpocząć co najmniej po jednej dobie od napełnienia instalacji
wodą i jej odpowietrzeniu jak też stwierdzeniu braku roszenia.
4.Po stwierdzeniu gotowości instalacji należy podnieść za pomocą pompy ciśnienie w instalacji do wysokości ciśnienia próby. Wartość ciśnienia próby należy przyjmować w wysokości 1,5x ciśnienia
roboczego ale nie mniej niż 10 bar (1 MPa)
5. Co najmniej 3 godziny przed i podczas badania temperatura i otoczenia nie powinna się zmienić o więcej niż 3K a pogoda nie powinna być słoneczna. Po przeprowadzeniu próby należy sporządzić protokół podając ciśnienie próby, fragment badanej instalacji i jej wynik.
Badanie instalacji sprężonym powietrzem
1. Badanie można przeprowadzić powietrzem nie zawierającym oleju.
2. Wartość ciśnienia badania nie powinna przekraczać 3 bar.
3. Wszelkie nieszczelności należy lokalizować akustycznie lub środkiem pianotwórczym.
4. Wymagania odnośnie manometru i warunków pogodowych są identyczne jak dla badania wodą.
5. Wynik należy uznać za pozytywny jeśli manometr nie wykaże spadku ciśnienia.
Próba szczelności wodą ciepłą
Instalacje ciepłej wody użytkowej i cyrkulacji po pozytywnej próbie szczelności woda zimną, poddaje próbie szczelności w stanie gorącym wodą o temperaturze 60°C, przy ciśnieniu roboczym instalacji. Obserwuje się przy tym zmiany wydłużeń cieplnych, pracę kompensatorów zachowanie uchwytów na instalacji. Instalacji w czasie próby nie może wykazywać roszenia.
Więcej informacji: http://www.instsani.pl/

Próby gazowe – manometry kontrolne

Próba ciśnieniowa instalacji to inaczej sprawdzenie szczelności przewodów instalacyjnych. Należy ją przeprowadzić po zakończeniu montażu, ale przed podłączeniem armatury i urządzeń sanitarnych. Pozytywny wynik próby gwarantuje szczelność instalacji i brak kłopotów z jej późniejszą eksploatacją.

Warunki sprawdzenia instalacji gazowej określa rozporządzenie.

Wyciąg z Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych Dz.U.1999.74.836 z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych:

§ 44. Główna próba szczelności

1. W przypadku:
1) wykonania nowej instalacji gazowej,
2) jej przebudowy lub remontu,
3) wyłączenia jej z użytkowania na okres dłuższy niż 6 miesięcy
– należy przed przekazaniem jej do użytkowania przeprowadzić główną próbę szczelności.

2. Główną próbę szczelności przeprowadza się odrębnie dla części instalacji przed gazomierzami oraz odrębnie dla pozostałej części instalacji z pominięciem gazomierzy.

3. Główną próbę szczelności przeprowadza się na instalacji nie posiadającej zabezpieczenia antykorozyjnego, po jej oczyszczeniu, zaślepieniu końcówek, otwarciu kurków i odłączeniu odbiorników gazu.

4. Manometr użyty do przeprowadzenia głównej próby szczelności powinien spełniać wymagania klasy 0,6 i posiadać świadectwo legalizacji.

5. Zakres pomiarowy manometru powinien wynosić:

1) 0-0,06 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,05 MPa,

2) 0-0,16 MPa w przypadku ciśnienia próbnego wynoszącego 0,1 MPa.

6. Ciśnienie czynnika próbnego w czasie przeprowadzania głównej próby szczelności powinno wynosić 0,05 MPa. Dla instalacji lub jej części znajdującej się w pomieszczeniu mieszkalnym lub w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem ciśnienie czynnika próbnego powinno wynosić 0,1 MPa.

7. Wynik głównej próby szczelności uznaje się za pozytywny, jeżeli w czasie 30 minut od ustabilizowania się ciśnienia czynnika próbnego nie nastąpi spadek ciśnienia.

8. Z przeprowadzenia głównej próby szczelności sporządza się protokół, który powinien być podpisany przez właściciela budynku oraz wykonawcę instalacji gazowej.

Manometr kontrolny w klasie 0,6Manometry do pomiarów wzorcowych i testowych ciśnienia gazów i cieczy chemicznie obojętnych na stopy miedzi i nie powodujących zatorów w układach ciśnienia.
Ciśnieniomierze niezbędne do „prób gazowych” i „prób wodnych” na szczelność instalacji.
Manometry oznakowane indywidualnym numerem niezbędnym do wpisania do protokołu z przeprowadzenia próby szczelności.
Manometry wyposażone w świadectwo wzorcowania wystawione przez Urząd Miar.sklep internetowy